Skip to main content

Posts

Showing posts from August, 2025

स्व-विकासाचा मार्ग

  स्व-विकासाचा मार्ग दुकानातून पातळ पोहे आणून त्याचा तयार केलेला चिवडा आणि तेच पातळ पोहे दोन दिवस उन्हात वाळवून त्याचा केलेला चिवडा — कोणता चिवडा जास्त आवडतो ? अळूची भाजी खाल्ल्यानंतर तुमच्या घशात कधी खवखवले आहे का ? हे दोन स्वयंपाकघराशी आणि खाण्याशी निगडीत प्रश्न सुरुवातीला का विचारतो आहे , असा प्रश्न मनात आला का ? दुकानातून आणलेले पोहे जरी कोरडे असले तरी पातळ पोहे उन्हात वाळवल्याने त्यातील उरलेसुरले बाष्प निघून जाते , तसेच उन्हात भाजल्याने ते जास्त खरपूस बनतात. कुरकुरीत असलेले पोहे उन्हात वाळवल्याने त्यांच्या कुरकुरीतपणा या गुणात वाढ होते. अळूच्या पानात , देठात आणि कंदात कॅल्शियम ऑक्झालेटचे स्फटिक असतात , ज्यामुळे घसा खवखवतो. अळू शिजवण्यापूर्वी नीट धुतला आणि शिजवताना त्यात चिंच वा आंबट चुका वापरल्यास ही स्फटिकद्रव्ये कमी होऊन घसा खवखवण्याची शक्यता कमी होते. अळूच्या भाजीत शेंगदाणे–खोबरे ही चव वाढवणारी भर नंतरची , पण आधी चिंच वापरून भाजीतील दोष दूर करावा लागतो. स्वयंपाक करताना आपण पदार्थावर अनेक क्रिया करत असतो , ज्यामुळे पदार्थातील दोष कमी होतात किंवा निघून जातात ,...

स्वाध्यायप्रवचन 4 : अग्नयश्च स्वाध्यायप्रवचने च। : अग्निहोत्र : स्वाध्यायी का जीवन-पथ

  अग्निहोत्र : स्वाध्या यी  का जीवन-पथ अग्नयश्च स्वाध्यायप्रवचने च।   अरुणाचल प्रदेश के तेजू, लोहित जिले का निवासी   ताकेलूम वकालत की पढ़ाई की   लिए पुणे आया था। वह ज्ञान प्रबोधिनी के ईशान्य भारत से संबंधित विभिन्न अभियानों में पूरे उत्साह से भाग लेता था। व्याख्यानों , ट्रैकिंग और यात्राओं में उसकी भागीदारी हमेशा उल्लेखनीय रहती थी।   एक दिन उसने अखबार में सिंहगढ़ पर चढ़ाई के लिये होनेवली एक प्रतियोगिता के बारे में पढ़ा। स्पर्धा एक प्रतियोगी किलेपर लगातार कितने बार उपरनीचे कर सकते है इसके लिये आयोजित थी । नई प्रतियोगिता को   देखने की उत्सुकता में वह सुबह-सुबह सिंहगढ़ की ताली मे   पहुंचा । वहां मौजूद लोगों से प्रेरित होकर , उसने भी प्रतियोगिओन्को प्रोत्साहन देने के लिये उनके   के साथ उसने सिंहगढ़ पर चढ़ने और उतरने की शुरुआत की।   हैरानी की बात यह थी कि जिन प्रतियोगियों ने पहले से अभ्यास किया था , वे थककर प्रतियोगिता से बाहर हो गए। लेकिन ताकेलूम का जोश और ऊर्जा बरकरार रही। वह लगातार ऊपर-नीचे आता-जाता रहा और अंततः उसने प्रतियोगिता...